Εκκολπωματίτιδα
Ο σύγχρονος τρόπος ζωής, ο οποίος κατά κύριο λόγο περιλαμβάνει έλλειψη άσκησης, κακές διατροφικές συνήθειες και καθιστική ζωή, μπορεί να έχει αρκετά αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία του πεπτικού μας συστήματος.
Η εκκολπωματίτδα αποτελεί μια πάθηση, η οποία θεωρείται εν μέρει απόρροια των παραπάνω παραγόντων. Πρόκειται για μια αρκετά επώδυνη νόσο, η οποία, αν και σε πρώτο βαθμό δε θεωρείται επικίνδυνη για την υγεία μας, εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία μπορεί να οδηγήσει σε πολύ σοβαρές επιπλοκές.
Τι είναι τα εκκολπώματα;
Τα εκκολπώματα αποτελούν μικρούς, διογκωμένους θύλακες, οι οποίοι σχηματίζονται σε διάφορα σημεία του σώματος, όπως για παράδειγμα στην ουρήθρα, στον οισοφάγο, στην καρδιά και στο παχύ έντερο. Βέβαια, συχνότερα εντοπίζονται στο κάτω μέρος του παχέος εντέρου (κόλον). Τα εκκολπώματα είναι αρκετά συνηθισμένα, ιδιαίτερα μετά την ηλικία των 40 ετών, και σπάνια προκαλούν προβλήματα.
Όταν τα εκκολπώματα εμφανίζονται στην ουρήθρα μπορεί να προκαλέσουν συμπτώματα όπως πόνο κατά την ούρηση, συχνουρία και επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος. Στον οισοφάγο μπορεί να προκαλέσουν συμπτώματα όπως δυσκολία στην κατάποση, παλινδρόμηση και πόνο στο στήθος, ενώ εάν εμφανιστούν στην καρδιά υπάρχει η πιθανότητα να θεωρηθούν υπεύθυνα για αρρυθμίες. Τέλος, τα εκκολπώματα του παχέος εντέρου μπορεί να προκαλέσουν εκκολπωματίτιδα.
Τι είναι η εκκολπωματίτιδα;
Η εκκολπωματίτιδα εμφανίζεται όταν τα εκκολπώματα, τα οποία βρίσκονται στο παχύ έντερο, μολύνονται και παρουσιάζουν φλεγμονή. Η εκκολπωματίτιδα μπορεί να προκαλέσει έντονο κοιλιακό άλγος, πυρετό, ναυτία και σημαντική αλλαγή στις συνήθειες του εντέρου του ασθενούς. Η ήπια εκκολπωματίτιδα μπορεί να αντιμετωπιστεί με ξεκούραση, αλλαγές στη διατροφή και αντιβιοτικά. Η σοβαρή ή επαναλαμβανόμενη εκκολπωματίτιδα συνήθως απαιτεί πιο δραστικές θεραπείες.
Πώς προκαλείται η εκκολπωματίτιδα;
Η εκκολπωματίτιδα προκαλείται από τη φλεγμονή ή μόλυνση των εκκολπωμάτων του παχέος εντέρου. Η ακριβής αιτία της εκκολπωματίτιδας δεν είναι πλήρως κατανοητή, αλλά πιστεύεται ότι σχετίζεται με έναν συνδυασμό παραγόντων όπως:
- Διατροφή χαμηλής περιεκτικότητας σε φυτικές ίνες: Μια διατροφή χαμηλή σε φυτικές ίνες μπορεί να προκαλέσει δυσκοιλιότητα και σκληρά κόπρανα, τα οποία μπορεί να ασκήσουν πίεση στο παχύ έντερο και να οδηγήσουν στο σχηματισμό εκκολπωμάτων.
- Ηλικία: Η εκκολπωματίτιδα είναι πιο συχνή στους ηλικιωμένους ενήλικες, πιθανώς λόγω της αποδυνάμωσης του τοιχώματος του παχέος εντέρου με την πάροδο του χρόνου.
- Παχυσαρκία & έλλειψη άσκησης: Το υπερβολικό βάρος και η έλλειψη άσκησης μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο εκκολπωματίτιδας.
- Κάπνισμα: Το κάπνισμα έχει συσχετιστεί με αυξημένο κίνδυνο εκκολπωματίτιδας.
- Γενετική προδιάθεση: Η κληρονομικότητα μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο στην πιθανότητα εμφάνισης εκκολπωματίτιδας.
Σε ποια άτομα εμφανίζεται η εκκολπωματίτιδα;
Η εκκολπωματίτιδα μπορεί να εμφανιστεί σε διάφορους ανθρώπους. Πρόκειται για μια αρκετά κοινή πάθηση, καθώς περίπου το 20% των ατόμων με εκκολπώματα μπορεί να εμφανίσουν εκκολπωματίτιδα κατά τη διάρκεια της ζωής τους.
Συνηθέστερα, πιο επιρρεπείς στη νόσο είναι ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας, καθώς παρατηρείται αποδυνάμωση του τοιχώματος του παχέος εντέρου με την πάροδο του χρόνου. Ο τρόπος ζωής παίζει επίσης πολύ σημαντικό ρόλο. Η διατροφή, η σωματική δραστηριότητα και η χρήση φαρμάκων, μπορούν να αυξήσουν ή να μειώσουν τον κίνδυνο εμφάνισης.
Ποια είναι τα συμπτώματα της εκκολπωματίτιδας;
Τα συμπτώματα της εκκολπωματίτιδας ποικίλλουν σε σοβαρότητα και μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Πόνο στην κοιλιά: Το πιο κοινό σύμπτωμα της εκκολπωματίτιδας είναι ο ξαφνικός και έντονος πόνος, συνήθως στην κάτω αριστερή πλευρά της κοιλιάς. Ο πόνος μπορεί να είναι σταθερός ή διακοπτόμενος και μπορεί να επιδεινωθεί με την κίνηση, το βήχα ή το άγγιγμα.
- Πυρετός και ρίγη: Η φλεγμονή στα εκκολπώματα μπορεί να προκαλέσει πυρετό, ο οποίος με τη σειρά του συνήθως συνοδεύεται από ρίγη και εφίδρωση.
- Αλλαγές στις συνήθειες του εντέρου: Η εκκολπωματίτιδα μπορεί να προκαλέσει δυσκοιλιότητα ή, λιγότερο συχνά, διάρροια. Σε ορισμένους ανθρώπους αυτά τα συμπτώματα μπορεί να εμφανίζονται και εναλλάξ.
- Ναυτία και έμετος: Η φλεγμονή του πεπτικού συστήματος μπορεί να οδηγήσει σε ναυτία και σε ορισμένες περιπτώσεις εμετό.
- Φούσκωμα και αέρια: Πολλά άτομα με εκκολπωματίτιδα εμφανίζουν φούσκωμα και αυξημένη παραγωγή αερίων.
- Αιμορραγία από το ορθό: Σε ορισμένες περιπτώσεις, η εκκολπωματίτιδα μπορεί να προκαλέσει μικρές ποσότητες αίματος στα κόπρανα, το οποίο μπορεί να εμφανίζεται με έντονο κόκκινο ή καφέ χρώμα.
- Συμπτώματα του ουροποιητικού: Σε σπάνιες περιπτώσεις, η εκκολπωματίτιδα μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα και στο ουροποιητικό σύστημα του ασθενούς, όπως συχνοουρία ή αίσθημα καύσου κατά την ούρηση, στην περίπτωση που επηρεαστεί και η ουροδόχος κύστη.
Διάγνωση της εκκολπωματίτιδας
Η διάγνωση της εκκολπωματίτιδας συνήθως περιλαμβάνει έναν συνδυασμό κλινικής αξιολόγησης, αλλά και εργαστηριακών και απεικονιστικών εξετάσεων. Πιο συγκεκριμένα:
Κλινική εξέταση: Η αρχική αξιολόγηση περιλαμβάνει τη λήψη λεπτομερούς ιατρικού ιστορικού του ασθενούς, αλλά και φυσική εξέταση, με σκοπό την αξιολόγηση των συμπτωμάτων και τον εντοπισμό τυχόν παραγόντων κινδύνου για εκκολπωματίτιδα.
Αιματολογικές εξετάσεις: Μια γενική εξέταση αίματος και ο δείκτης CRP μπορούν να βοηθήσουν στην αξιολόγηση της σοβαρότητας της φλεγμονής.
Απεικονιστικές εξετάσεις: Οι απεικονιστικές εξετάσεις είναι ζωτικής σημασίας για την επιβεβαίωση της διάγνωσης και την αξιολόγηση της σοβαρότητας της εκκολπωματίτιδας. Η αξονική τομογραφία μπορεί να καθορίσει τόσο το σημείο, όσο και τη σοβαρότητα της φλεγμονής. Επίσης, μπορεί να δείξει τυχόν επιπλοκές (δημιουργία αποστήματος, περιτονίτιδα). Ο βαριούχος υποκλυσμός επίσης συνηθίζεται για τη διάγνωση της νόσου. Η συγκεκριμένη εξέταση περιλαμβάνει χορήγηση σκιαγραφικής ουσίας, η οποία ανιχνεύει τις ανωμαλίες στο παχύ έντερο.
Πώς αντιμετωπίζεται η εκκολπωματίτιδα;
Η θεραπεία της εκκολπωματίτιδας εξαρτάται από τη σοβαρότητα του κάθε περιστατικού. Οι ήπιες περιπτώσεις εκκολπωματίτιδας μπορούν συχνά να αντιμετωπιστούν με συντηρητικές θεραπείες, ενώ οι πιο σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να απαιτήσουν νοσηλεία.
- Συντηρητική θεραπεία: Η συντηρητική θεραπεία περιλαμβάνει ανάπαυση, αποχή από το αλκοόλ, υδρική δίαιτα και λήψη αντιβιοτικών από το στόμα. Σε δεύτερο στάδιο, προτείνονται αλλαγές στον τρόπο ζωής με σκοπό την πρόληψη μελλοντικών εξάρσεων. Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν μια διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες, κατανάλωση άφθονων υγρών, την τακτική άσκηση και τη διατήρηση ενός υγιούς βάρους.
- Νοσηλεία και ενδοφλέβια αντιβιοτικά: Για πιο σοβαρές περιπτώσεις εκκολπωματίτιδας, μπορεί να χρειαστεί νοσηλεία. Σε αυτές τις περιπτώσεις, συχνά χορηγούνται ενδοφλέβια αντιβιοτικά για να βοηθήσουν στην καταπολέμηση της λοίμωξης και στη μείωση της φλεγμονής.
Τι επιπλοκές μπορεί να προκαλέσει η εκκολπωματίτιδα;
Η εκκολπωματίτιδα είναι σημαντικό να αντιμετωπίζεται σε πρώιμο στάδιο, έτσι ώστε να αποφευχθούν καταστάσεις που μπορεί να αποδειχτούν επικίνδυνες για τη ζωή του ασθενούς. Οι επιπλοκές της εκκολπωματίτιδας μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Απόστημα & Συρίγγιο: Υπάρχει η πιθανότητα σχηματισμού πύου στην κοιλιά ή να προκληθεί μη φυσιολογική σύνδεση μεταξύ δύο οργάνων, όπως ανάμεσα στο κόλον και την ουροδόχο κύστη, πράγμα που μπορεί να οδηγήσει σε μόλυνση και άλλες επιπλοκές.
- Διάτρηση εντέρου: Πρόκληση τρύπας στο τοίχωμα του παχέος εντέρου.
- Αιμορραγία: Σε ορισμένες περιπτώσεις, η εκκολπωματίτιδα μπορεί να προκαλέσει αιμορραγία στο κόλον, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε αιμορραγία από το ορθό ή αίμα στα κόπρανα.
- Απόφραξη παχέος εντέρου: Σε αυτή την περίπτωση τα αέρια και τα κόπρανα συσσωρεύονται, πράγμα που μπορεί να οδηγήσει σε διάτρηση του εντέρου.
- Σήψη: Σοβαρή λοίμωξη που μπορεί να εξαπλωθεί σε όλο το σώμα, οδηγώντας δυνητικά σε ανεπάρκεια οργάνων και θάνατο.