Ομφαλοκήλη

Η ομφαλοκήλη αποτελεί μία από τις πιο συνηθισμένες μορφές κήλης. Εντοπίζεται στο σημείο του ομφαλού και δημιουργείται όταν το περιεχόμενο της κοιλιάς (κομμάτι του εντέρου, λιπώδης ιστός) διαχέεται μέσω ενός χάσματος του κοιλιακού τοιχώματος σε εκείνο το σημείο.

Οι ομφαλοκήλες στο αρχικό τους στάδιο δε θεωρούνται επικίνδυνες για τη ζωή του ασθενούς, όμως θα πρέπει να θεραπεύονται, καθώς υπάρχει η πιθανότητα να προκαλέσουν διάφορες σοβαρές επιπλοκές.

Τι είναι η ομφαλοκήλη;

Η ομφαλοκήλη είναι μια κατάσταση κατά την οποία ένα τμήμα του εντέρου ή του κοιλιακού ιστού προεξέχει μέσα από ένα αδύναμο σημείο της κοιλιακής χώρας, προκαλώντας μια διόγκωση κοντά στον ομφαλό. Αυτός ο τύπος κήλης είναι πιο κοινός σε βρέφη, αλλά μπορεί επίσης να εμφανιστεί σε ενήλικες, ιδιαίτερα σε υπέρβαρους ανθρώπους ή σε γυναίκες που είχαν πολλαπλές κυήσεις.

Στα βρέφη, οι ομφαλοκήλες συχνά υποχωρούν από μόνες τους κατά τον πρώτο ή δεύτερο χρόνο της ζωής τους, καθώς οι κοιλιακοί μύες δυναμώνουν και κλείνουν το αδύναμο σημείο. Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις, η κήλη μπορεί να επιμείνει και να απαιτήσει ιατρική παρέμβαση.

Στους ενήλικες, οι ομφαλοκήλες είναι πιο πιθανό να προκληθούν από παράγοντες όπως η παχυσαρκία, οι πολλαπλές εγκυμοσύνες ή κάποια προηγούμενη επέμβαση στην κοιλιά. Αυτές οι κήλες μπορεί να προκαλέσουν ενόχληση ή πόνο και μπορούν να αντιμετωπιστούν με χειρουργική επέμβαση για την αποκατάσταση του αδύναμου σημείου και την επιστροφή του προεξέχοντος ιστού στη σωστή του θέση.

Ποια είναι τα αίτια της ομφαλοκήλης;

Οι αιτίες της ομφαλοκήλης μπορεί να είναι πολυπαραγοντικές. Μεταξύ αυτών είναι:

• Συγγενής αδυναμία: Μερικοί άνθρωποι γεννιούνται με αδυναμία στο κοιλιακό τοίχωμα, γεγονός που τους καθιστά πιο επιρρεπείς στην ανάπτυξη ομφαλοκήλης.
• Αυξημένη ενδοκοιλιακή πίεση: Η αυξημένη ενδοκοιλιακή πίεση μπορεί να προκαλέσει τη δημιουργία ομφαλοκήλης.
• Παχυσαρκία: Το υπερβολικό βάρος μπορεί να επιβαρύνει τους κοιλιακούς μυς και να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης ομφαλοκήλης.
• Εγκυμοσύνη: Η αυξημένη πίεση στην κοιλιά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί επίσης να οδηγήσει στην ανάπτυξη ομφαλοκήλης σε ορισμένες γυναίκες. Οι πιθανότητες αυξάνονται εάν η γυναίκα μείνει έγκυος αρκετές φορές.
• Προηγούμενη χειρουργική επέμβαση στην κοιλιά: Προηγούμενη χειρουργική επέμβαση στην κοιλιά μπορεί να αποδυναμώσει τους κοιλιακούς μυς και να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης ομφαλοκήλης.
• Διαταραχές του συνδετικού ιστού: Ορισμένες διαταραχές του συνδετικού ιστού, όπως το σύνδρομο Ehlers-Danlos, μπορεί να αποδυναμώσουν τους κοιλιακούς μύες και να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης ομφαλοκήλης.
• Ασκίτης: Ο ασκίτης είναι μια παθολογική κατάσταση κατά την οποία συσσωρεύεται υγρό στην κοιλιά, ασκώντας πίεση στους κοιλιακούς μυς και αυξάνοντας τον κίνδυνο εμφάνισης ομφαλοκήλης.
• Κίρρωση: Η κίρρωση είναι μια παθολογική κατάσταση κατά την οποία δημιουργούνται ουλές στο ήπαρ και το όργανο δεν μπορεί να λειτουργήσει σωστά. Αυτό μπορεί να προκαλέσει αύξηση της ενδοκοιλιακής πίεσης και να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης ομφαλοκήλης.

Συμπτώματα ομφαλοκήλης

Τα συμπτώματα μιας ομφαλοκήλης μπορεί να ποικίλλουν ανάλογα με το μέγεθος της κήλης, την ποσότητα του ιστού που προεξέχει και την παρουσία τυχόν επιπλοκών. Στα πιο κοινά συμπτώματα περιλαμβάνονται:

• Ορατό εξόγκωμα κοντά στον ομφαλό: Αυτό είναι το πιο κοινό σύμπτωμα ομφαλοκήλης. Το εξόγκωμα μπορεί να είναι πιο αισθητό όταν το άτομο βήχει, τεντώνεται ή στέκεται όρθιο και μπορεί να εξαφανιστεί όταν ξαπλώνει.
• Πόνος ή ενόχληση: Μερικά άτομα με ομφαλοκήλη μπορεί να εμφανίσουν πόνο ή ενόχληση στο σημείο της διόγκωσης, ιδιαίτερα όταν βήχουν, καταπονούνται ή σηκώνουν βαριά αντικείμενα.
• Ερυθρότητα ή αποχρωματισμός: Σε σπάνιες περιπτώσεις, μια ομφαλοκήλη μπορεί να προκαλέσει κοκκίνισμα, ευαισθησία ή αποχρωματισμό του προεξέχοντος ιστού.
• Δυσφορία στο στομάχι: Εάν μια ομφαλοκήλη προκαλέσει απόφραξη στο έντερο μπορεί να οδηγήσει σε συμπτώματα όπως ναυτία, έμετο ή δυσκοιλιότητα.
• Εντερικές διαταραχές: Σε ορισμένες περιπτώσεις, μια ομφαλοκήλη μπορεί να προκαλέσει απόφραξη εντέρου, πράγμα που μπορεί να οδηγήσει σε εντερικές διαταραχές.
• Οίδημα ή ευαισθησία στο σημείο της κήλης: Μερικά άτομα με ομφαλοκήλη μπορεί να εμφανίσουν πρήξιμο ή ευαισθησία στο σημείο της διόγκωσης, ιδιαίτερα μετά από μεγάλες περιόδους ορθοστασίας ή σωματικής δραστηριότητας.

Ποιες είναι οι επιλογές θεραπείας;

Πρώτο βήμα για μια σωστή θεραπεία είναι η έγκυρη διάγνωση. Είναι σημαντικό ο ασθενής να επισκεφτεί έναν εξειδικευμένο ιατρό, έτσι ώστε να επιβεβαιωθεί με σιγουριά ότι πάσχει από ομφαλοκήλη. Στα θετικά νέα συγκαταλέγεται το γεγονός, ότι εξαιτίας του σημείου που αναπτύσσεται η ομφαλοκήλη, μπορεί εύκολα να επιβεβαιωθεί η παρουσία της μέσω της κλινικής εξέτασης που θα κάνει ο ειδικός. Βέβαια, σε δεύτερο βήμα θα πρέπει να καθοριστεί το εύρος του ανοίγματος του κοιλιακού τοιχώματος, έτσι ώστε να επιλεχθεί η κατάλληλη θεραπευτική μέθοδος.

Σε ορισμένες ελαφριές περιπτώσεις, υπάρχει η πιθανότητα η ομφαλοκήλη να υποχωρήσει από μόνη της. Όμως, αυτό δεν είναι βέβαιο, γι’ αυτό και η επίσκεψη στον ιατρό κρίνεται απαραίτητη. Μία από τις πιο σοβαρές επιπλοκές της ομφαλοκήλης είναι η περίσφιξη του σπλάγχνου που περιέχει. Εάν συμβεί κάτι τέτοιο, τότε υπάρχει ο κίνδυνος ισχαιμίας ή και νέκρωσης του οργάνου. Γι’ αυτόν το λόγο και πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα.

Κατά κύριο λόγο η αντιμετώπιση της ομφαλοκήλης γίνεται χειρουργικά και περιλαμβάνει την τοποθέτηση πλέγματος με σκοπό την σταθεροποίηση και ενίσχυση του κοιλιακού τοιχώματος. Οι διαθέσιμες θεραπευτικές επιλογές είναι η αντιμετώπιση της ομφαλοκήλης με ανοικτό χειρουργείο ή με τη λαπαροσκοπική μέθοδο. Η εγχείρηση πραγματοποιείται με γενική αναισθησία.

• Ανοικτό χειρουργείο: Αυτή η θεραπευτική προσέγγιση περιλαμβάνει την πραγματοποίηση μιας τομής στη βουβωνική περιοχή ή την κοιλιά και την ώθηση του προεξέχοντος ιστού πίσω στη σωστή ανατομική του θέση. Στη συνέχεια, η εξασθενημένη περιοχή του κοιλιακού τοιχώματος ενισχύεται με πλέγμα.
• Αποκατάσταση κήλης με Λαπαροσκόπηση: Αυτή η μέθοδος περιλαμβάνει την πραγματοποίηση πολλών μικρών τομών στην κοιλιά και τη χρήση λαπαροσκοπικών εργαλείων για την αποκατάσταση της κήλης. Στη συνέχεια τοποθετείται ένα πλέγμα στην εξασθενημένη περιοχή του κοιλιακού τοιχώματος. Η λαπαροσκοπική μέθοδος είναι σαφώς ανώτερη του ανοικτού χειρουργείου, καθώς διακρίνεται από μεγαλύτερη ακρίβεια και αποφεύγεται ο τραυματισμός των γύρω ιστών, πράγμα που οδηγεί σε γρηγορότερη ανάρρωση και λιγότερο μετεγχειρητικό πόνο. Επίσης, το γεγονός ότι πραγματοποιούνται οπές ελάχιστων εκατοστών σε σύγκριση με τις μεγαλύτερες τομές του ανοικτού χειρουργείου, έχει ως αποτέλεσμα ένα καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα.

Ανάρρωση μετά από επέμβαση ομφαλοκήλης

Η ανάρρωση μετά από χειρουργική επέμβαση ομφαλοκήλης μπορεί να ποικίλλει ανάλογα με το άτομο, τον τύπο της επέμβασης που πραγματοποιήθηκε και τυχόν επιπλοκές που μπορεί να προκύψουν.

• Μέθοδος χειρουργικής επέμβασης: Υπάρχουν διαφορετικές χειρουργικές τεχνικές για την αποκατάσταση της ομφαλοκήλης. Το είδος της χειρουργικής επέμβασης μπορεί να επηρεάσει τον χρόνο αποκατάστασης και τον κίνδυνο επιπλοκών.
• Μέγεθος της κήλης: Το μέγεθος της κήλης μπορεί επίσης να επηρεάσει τη διαδικασία ανάρρωσης.
• Συνολική υγεία ασθενούς: Η συνολική υγεία και κατάσταση του ασθενούς μπορεί να επηρεάσει τη διαδικασία ανάρρωσης. Για παράδειγμα, οι ασθενείς με κίρρωση μπορεί να έχουν υψηλότερο κίνδυνο επιπλοκών μετά την αποκατάσταση της ομφαλοκήλης.
• Μετεγχειρητική φροντίδα: Μετά τη χειρουργική επέμβαση, οι ασθενείς θα πρέπει να φροντίσουν το σημείο της τομής, να διαχειριστούν τον πόνο και σταδιακά να επιστρέψουν στις καθημερινές τους δραστηριότητες. Ο χειρουργός θα παρέχει συγκεκριμένες οδηγίες για μετεγχειρητική φροντίδα.
• Επιπλοκές: Αν και σπάνιες, μπορεί να εμφανιστούν επιπλοκές μετά από χειρουργική επέμβαση ομφαλοκήλης, όπως υποτροπή, μόλυνση ή προβλήματα που σχετίζονται με το πλέγμα. Εάν προκύψουν οποιεσδήποτε επιπλοκές, είναι σημαντικό να επικοινωνήσετε με τον χειρουργό για περαιτέρω αξιολόγηση και θεραπεία.