Οι κήλες αποτελούν διογκώσεις που εμφανίζονται σε διάφορα σημεία του σώματος, κυρίως όμως στην κοιλιά. Αίτιο της δημιουργίας τους είναι μία περιοχή αδύναμη και ευένδωτη του κοιλιακού τοιχώματος είτε από κατασκευής είτε μετά από χειρουργικές επεμβάσεις. Οι κήλες διακρίνονται σε διάφορους τύπους ανάλογα με το σημείο του σώματος στο οποίο εμφανίζονται.
Με τον όρο κοιλιοκήλη αναφερόμαστε σε διάφορα είδη κήλης που δημιουργούνται στην περιοχή της κοιλιάς. Στην περίπτωση που ένας ασθενής παρατηρήσει συμπτώματα, θα πρέπει να επισκεφτεί άμεσα έναν εξειδικευμένο ιατρό, έτσι ώστε να εξεταστεί και να ενημερωθεί για την αντιμετώπιση της.
Τι είναι η κοιλιοκήλη;
Πρόκειται για μια παθολογική εικόνα διόγκωσης στο κοιλιακό τοίχωμα που δημιουργείται σε σημείο μειωμένης ισχύος του τοιχώματος με αποτέλεσμα να προβάλει κάποιο όργανο ή τμήμα του της κοιλίας (συνήθως έντερο). Συνήθεις τύποι του κοιλιακού τοιχώματος διακρίνονται ανάλογα με το σημείο της κοιλιακής χώρας που εμφανίζονται.
Οι κοιλιοκήλες διακρίνονται σε διάφορα είδη, ανάλογα με το σημείο της κοιλιακής χώρας στο οποίο και εμφανίζονται. Έτσι, έχουμε:
- Ομφαλοκήλη: Κήλη που δημιουργείται στην περιοχή του ομφαλού. Οι ομφαλοκήλες είναι πιο συχνές στα βρέφη, αλλά μπορούν επίσης να εμφανιστούν σε ενήλικες, ιδιαίτερα σε όσους είναι υπέρβαροι ή γυναίκες που είχαν πολλαπλές κυήσεις.
- Μετεγχειρητική κήλη: Κήλη που αναπτύσσεται σε σημεία που έχουν πραγματοποιηθεί τομές από προηγούμενα χειρουργεία στην κοιλιά. Οι κήλες τομής μπορεί να εμφανιστούν μετά από οποιοδήποτε είδος χειρουργικής επέμβασης στην κοιλιά και είναι πιο συχνές σε άτομα που είναι υπέρβαρα, έχουν ιστορικό καπνίσματος ή έχουν εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα.
- Επιγαστρική κήλη ή Κήλη Λευκής Γραμμής: Η συγκεκριμένη κήλη εντοπίζεται στο σημείο ανάμεσα σε στέρνο και ομφαλό. Είναι πιο συχνές στους άνδρες παρά στις γυναίκες και μπορεί να προκληθούν από παράγοντες όπως η παχυσαρκία, η εγκυμοσύνη και ο χρόνιος βήχας.
- Πλάγια κοιλιοκήλη: Αναπτύσσεται στα πλάγια κοιλιακά τοιχώματα.
Ποια είναι τα αίτια της κοιλιοκήλης;
Ο λόγος που προκύπτει μια κοιλιοκήλη είναι ο ίδιος με οποιαδήποτε άλλο είδος κήλης, η ύπαρξη δηλαδή αδυναμίας των μυών του κοιλιακού τοιχώματος. Αυτό μπορεί να συμβεί για διάφορους λόγους.
Μεταξύ αυτών είναι:
- Αυξημένη ενδοκοιλιακή πίεση: Καταστάσεις ή δραστηριότητες που αυξάνουν την πίεση στην κοιλιακή χώρα μπορεί να συμβάλλουν στην ανάπτυξη κήλης. Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν εγκυμοσύνη, παχυσαρκία, χρόνιο βήχα, δυσκοιλιότητα ή άρση βαριών αντικειμένων.
- Παχυσαρκία: Άτομα με υπερβολικό βάρος αντιμετωπίζουν πιο αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης κήλης.
- Βαριά χειρωνακτική εργασία: Η έντονη χειρωνακτική εργασία και η άρση βαρών ασκούν ενδοκοιλιακή πίεση, η οποία μπορεί να προκαλέσει κοιλιοκήλη.
- Χειρουργικές τομές: Οι κήλες τομής μπορεί να εμφανιστούν ως επιπλοκή της χειρουργικής επέμβασης στην κοιλιά, ιδιαίτερα εάν η τομή δεν επουλωθεί σωστά.
- Προχωρημένη ηλικία: Οι άνθρωποι μεγαλύτερης ηλικίας έχουν συνήθως πιο αδύναμους μυς στην κοιλιά, επομένως αυξάνεται ο κίνδυνος ανάπτυξης κοιλιοκήλης.
- Γενετική προδιάθεση: Μερικά άτομα μπορεί να έχουν γενετική προδιάθεση να αναπτύξουν κήλες και το οικογενειακό ιστορικό κήλης μπορεί επίσης να αυξήσει τον κίνδυνο.
- Χρόνια δυσκοιλιότητα: Η πίεση στην κοιλιά που προκαλεί η χρόνια δυσκοιλιότητα μπορεί να συμβάλλει στη δημιουργία κήλης του κοιλιακού τοιχώματος.
- Χρόνιος & έντονος βήχας: Ο χρόνιος βήχας μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία κοιλιοκήλης.
- Πολλαπλοί τοκετοί: Υπάρχει η πιθανότητα οι πολλαπλές κυήσεις να αποδυναμώσουν το κοιλιακό τοίχωμα, δημιουργώντας έτσι τις κατάλληλες προϋποθέσεις για ανάπτυξη κήλης.
- Λοίμωξη και φλεγμονή: Η μόλυνση ή φλεγμονή στο κοιλιακό τοίχωμα μπορεί να αποδυναμώσει τους ιστούς και να συμβάλει στην ανάπτυξη κήλης.
- Χρόνιες ιατρικές παθήσεις: Ορισμένες ιατρικές παθήσεις, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης ή η χρόνια βρογχίτιδα, μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης κοιλιακής κήλης.
Ποια είναι τα συμπτώματα;
Τα συμπτώματα της κήλης κοιλιακού τοιχώματος μπορεί να ποικίλλουν ανάλογα με τον τύπο της κήλης, το μέγεθός της, όπως και με τη γενικότερη κατάσταση υγείας του ασθενούς. Το βασικότερο και πιο εμφανές σύμπτωμα είναι φυσικά η διόγκωση που αναπτύσσεται στην κοιλιά και το οποίο είναι συνήθως εμφανές με γυμνό μάτι.
Στα υπόλοιπα συμπτώματα περιλαμβάνονται ο έντονος πόνος στο σημείο της κήλης, ιδιαίτερα όταν ο ασθενής βήχει, λυγίζει ή σηκώνει βαριά αντικείμενα, το αίσθημα βάρους, όπως και στομαχικές και εντερικές διαταραχές. Η κοιλιοκήλη, στην περίπτωση που δεν αντιμετωπιστεί άμεσα, μπορεί να προκαλέσει περίσφιξη, νέκρωση δηλαδή του οργάνου που πιέζεται μέσω του χάσματος του κοιλιακού τοιχώματος.
Πώς αντιμετωπίζεται η κοιλιοκήλη;
Οι κήλες κοιλιακού τοιχώματος θεραπεύονται μόνο με χειρουργική επέμβαση. Οι δύο βασικές επιλογές είναι το ανοικτό χειρουργείο και η λαπαροσκοπική μέθοδος. Βασικός στόχος και των δύο μεθόδων είναι η ανάταξη του οργάνου που προβάλλει στη φυσιολογική ανατομική του θέση και η ενίσχυση του κοιλιακού τοιχώματος με τη χρήση ενός πλέγματος. Η χειρουργική επέμβαση για την αποκατάσταση της κήλης κοιλιακού τοιχώματος πραγματοποιείται με γενική αναισθησία.
Αν και παλαιότερα, το ανοικτό χειρουργείο θεωρούνταν η βασική μέθοδος αντιμετώπισης της κοιλιοκήλης, πλέον οι περισσότερες επεμβάσεις γίνονται λαπαροσκοπικά και αυτό γιατί η συγκεκριμένη μέθοδος προσφέρει πολλά πλεονεκτήματα, τόσο στον εξειδικευμένο γενικό χειρουργό, όσο και στον ασθενή. Αρχικά, η λαπαροσκοπική μέθοδος προσφέρει μεγαλύτερη ακρίβεια. Ο χειρουργός με τη χρήση εξειδικευμένων, λεπτών λαπαροσκοπικών εργαλείων βλέπει σε υψηλή ανάλυση σε οθόνη τα εσωτερικά όργανα του ασθενούς και διορθώνει το πρόβλημα. Επομένως, δεν υπάρχουν περιθώρια λάθους και η μέθοδος είναι απολύτως ασφαλής για τον ασθενή.
Επίσης, κατά το χειρουργείο με τη λαπαροσκοπική μέθοδο δε δημιουργούνται μεγάλες τομές, όπως συμβαίνει με το ανοικτό χειρουργείο, πράγμα που οδηγεί σε αποφυγή τραυματισμού των γύρω ιστών και επομένως σε γρηγορότερη ανάρρωση και λιγότερο μετεγχειρητικό πόνο. Τέλος, επειδή η λαπαροσκοπική μέθοδος απαιτεί μόνο την πρόκληση μικρών οπών ελάχιστων εκατοστών, το μετέπειτα αισθητικό αποτέλεσμα είναι σαφώς καλύτερο.