Τι είναι ο καρκίνος παχέος εντέρου;
Ο καρκίνος του παχέος εντέρου είναι ένας καρκινικός όγκος που αναπτύσσεται στο παχύ έντερο και το ορθό. Η κατάσταση αυτή προκύπτει λόγω του μη φυσιολογικού πολλαπλασιασμού των επιθηλιακών κυττάρων, που οδηγεί στον σχηματισμό πολυπόδων.
Το παχύ έντερο είναι το τελευταίο τμήμα του πεπτικού σωλήνα και λειτουργικά σχηματίζει τα κόπρανα με τα οποία αποβάλλονται οι τροφές που δεν απορροφούνται από τον οργανισμό. Αποτελείται από 5 τμήματα:το ανιόν, το εγκάρσιο, το κατιόν, το σιγμοειδές και το τελικό τμήμα που ονομάζεται ορθόν. Ο καρκίνος μπορεί να αναπτυχθεί σε όλα τα τμήματα με συχνότερη εντόπιση στο σιγμοειδές και το ορθόν. Έχει αποδειχθεί ότι το 90% των καρκίνων ξεκινούν σαν πολύποδες και με τα χρόνια μπορεί να εξελιχθούν σε καρκίνο.
Καρκίνος παχέος εντέρου: Επιδημιολογικά στοιχεία
Είναι ο τρίτος συχνότερος καρκίνος και το πλέον χαρακτηριστικό επιδημιολογικό δεδομένο είναι η θεματική μείωση της θνητότητας του εξ’ αιτίας της έγκαιρης διάγνωσης. Η καθιέρωση της προληπτικής κολονοσκόπησης από τα 50 και άνω είναι ο λόγος που έγινε η μείωση και αυξήθηκε η 5ετής επιβίωση σε 90% για τις περιπτώσεις που ο καρκίνος εντοπίζεται στα αρχικά στάδια.
Καρκίνος παχέος εντέρου: Παράγοντες κινδύνου
Έχουν μελετηθεί οι παράγοντες που αυξάνουν τις πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου παχέος εντέρου.
Οι σημαντικότεροι είναι:
- Διαιτητικοί: Δίαιτα πλούσια σε πρωτεΐνες, ζωϊκή προέλευση και κεκορεσμένα λίπη καθώς και θερμιδογόνες τροφές σε συνδυασμό με λίγες φυτικές ίνες.
- Ηλικία: Αύξηση της εμφάνισης μετά την 6ή δεκαετία ζωής.
- Φλεγμονώδης νόσος εντέρου: Αυξημένη συχνότητα σε ασθενείς με ελκώδη κολίτιδα σε μεγάλο τμήμα του παχέος εντέρου και μεγάλη χρονική διάρκεια.
- Καθιστική ζωή, αλκοόλ, κάπνισμα.
Καρκίνος παχέος εντέρου: Συμπτώματα
Γενικά, τα κύρια συμπτώματα του καρκίνου του παχέος εντέρου είναι η απώλεια βάρους και η καταβολή δυνάμεων. Μπορεί επίσης να υπάρχουν:
- Αιμορραγία από το ορθό.
- Κόπρανα με αίμα ή βλέννα.
- Διάχυτο κοιλιακό άλγος, διαταραχές κενώσεων (δυσκοιλιότητα), ναυτία, ειλεός (απόφραξη).
Καρκίνος παχέος εντέρου: Διάγνωση
Όταν τα ύποπτα συμπτώματα επιμένουν πάνω από τρεις μήνες πρέπει να ελέγχονται. Η διάγνωση του καρκίνου του παχέος εντέρου είναι μία διαδικασία που πραγματοποιείται με test για αίμα στα κόπρανα και στις θετικές εξετάσεις σύσταση για κολονοσκόπηση ασχέτως ηλικίας.
Η προληπτική κολονοσκόπηση έχει καθιερωθεί στη δυτική ιατρική κοινότητα για ηλικία άνω των 50 ετών που επαναλαμβάνεται αναλόγως των ευρημάτως κάθε 2-5 έτη ή και εώς 10 σε αρνητική κολονοσκόπηση. Με την κολονοσκόπηση είναι δυνατόν να αφαιρεθούν και πολύποδες ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος ανάπτυξης καρκίνου παχέος εντέρου.
Καρκίνος παχέος εντέρου: Χειρουργική αντιμετώπιση
Η χειρουργική αντιμετώπιση του καρκίνου αποτελεί την αποτελεσματικότερη μέθοδο θεραπείας του καρκίνου παχέος εντέρου με συμπληρωματική την ακτινοβολία (στο ορθόν) και χημειοθεραπεία από ειδικευμένη ογκολογική ομάδα. Η γενική αρχή της χειρουργικής αντιμετώπισης είναι η αφαίρεση του τμήματος που έχει αναπτυχθεί ο καρκίνος παχεός εντέρου και η αποκατάσταση της συνέχειας του πεπτικού σωλήνα με αναστόμωση του κεντρικού με το περιφερικό εναπομείνον έντερο. Σε σπάνιες περιπτώσεις είναι αναγκαία η δημιουργία προσωρινής ή μόνιμης κολοστομίας. Οι επεμβάσεις ονομάζονται κολεκτομές.
Οι επεμβάσεις εκτελούνται με ειδικά χειρουργικά εργαλεία που χρειάζονται για αναίμακτη αφαίρεση του τμήματος όπως τα ψαλίδια υπερήχων και ειδικά εργαλεία για την αποκατάσταση, με συρραπτικά εργαλεία που ασφαλίζουν τις αναστομώσεις με τεχνολογικά προηγμένες συρραφές των τμημάτων του παχέος εντέρου.Οι κολεκτομές μπορούν να εκτελεστούν με κλασσική λαπαροτομία και τα τελευταία χρόνια υπάρχει η δυνατότητα πολλές από αυτές να γίνουν λαπαροσκοπικές.
Η λαπαροσκοπική κολεκτομή παρουσιάζει όλα τα πλεονεκτήματα της λαπαροσκοπικής χειρουργικής ήτοι μικρότερο χειρουργικό τραύμα, μείωση μετεγχειρητικού άλγους, μείωση ανάρρωσης, μείωση μεταγγείσεων λόγω αναίμακτης παρασκευής των οργάνων και λιγότερες απώτερες μετεγχειρητικές επιπλοκές όπως μετεγχειρητικές κοιλιοκήλες και συμφύσεις μεταξύ των εντέρων. Η λαπαροσκοπική επέμβαση γίνεται από ειδικευμένη ομάδα χειρουργών με εμπειρία και στις ανοικτές κολεστομίες και στην προηγμένη λαπαροσκοπική χειρουργική σε νοσοκομεία με επαρκή εξοπλισμό. Η ποιότητα ζωής μετά την κολεκτομή είναι άριστη και σε αρχικά στάδια του καρκίνου παχέος εντέρου είναι θεραπευτική και μοναδική αντιμετώπιση.