Τι είναι η χολολιθίαση;
Η χολολιθίαση είναι ο σχηματισμός λίθων στη χοληδόχο κύστη και αποτελεί την πιο συνηθισμένη πάθηση της.
Πώς δημιουργούνται οι πέτρες στη χολή;
Οι πέτρες στη χολή δημιουργούνται όταν αυξάνονται υπερβολικά τα επίπεδα των ουσιών που αποτελούν τη χολή και αποτελούνται από χοληστερόλη με μικρές ποσότητες βλέννας, χολερυθρινικού ασβεστίου και πρωτεΐνες.
Ποιοι οι παράγοντες κινδύνου;
Οι μη τροποποιήσιμοι παράγοντες κινδύνου είναι εκείνοι που δεν μπορούν να αλλάξουν ή να ελεγχθούν. Αυτοί περιλαμβάνουν:
- Ηλικία: Η χολολιθίαση είναι πιο συχνή στους ηλικιωμένους, με τη συχνότητα εμφάνισης να αυξάνεται με την ηλικία.
- Το φύλο: Οι γυναίκες έχουν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν χολολίθους από ότι οι άνδρες, πιθανώς λόγω των υψηλότερων επιπέδων οιστρογόνων.
- Οικογενειακό ιστορικό: Το οικογενειακό ιστορικό χολόλιθων αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης της πάθησης.
Οι τροποποιήσιμοι παράγοντες κινδύνου είναι εκείνοι που μπορούν να αλλάξουν ή να ελεγχθούν. Σε αυτούς περιλαμβάνονται:
- Παχυσαρκία: Η παχυσαρκία αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου για χολολιθίαση, καθώς μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη έκκριση χοληστερόλης στη χολή
- Ταχεία απώλεια βάρους: Η υπερβολικά γρήγορη απώλεια βάρους, όπως μέσω δίαιτας ή χειρουργικής επέμβασης, μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο σχηματισμού πετρών στη χολή.
- Διατροφή: Μια διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά και χαμηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης χολόλιθων.
- Σωματική αδράνεια: Η έλλειψη τακτικής σωματικής δραστηριότητας αποτελεί παράγοντα κινδύνου για χολολιθίαση.
- Διαβήτης
Ποια τα συμπτώματα της χολολιθίασης;
Η πλειοψηφία των ασθενών με χολόλιθους είναι ασυμπτωματική, παρόλα αυτά κάποιοι ασθενείς παρουσιάζουν έναν έντονο πόνο στο επιγάστριο ή στο άνω δεξί τεταρτημόριο και μερικές φορές μεταξύ της ωμοπλάτης, λόγο προσωρινής απόφραξης του κυστικού πόρου με λίθους, που διαρκεί λίγες ώρες.
Τα συμπτώματα εμφανίζονται όταν η χοληδόχος κύστη συσπάται, συνήθως μετά από ένα γεύμα, με αποτέλεσμα την απόφραξη του κυστικού πόρου. Αν η απόφραξη της κύστεως επιμένει τότε ο ασθενής αναπτύσσει οξεία φλεγμονή και μόλυνση της χοληδόχου κύστης, με συνεχή πόνο και πυρετό. Συχνά το μέγεθος των λίθων είναι πολύ μικρό για να προκαλέσει απόφραξη, ενώ δεν είναι λίγες οι φορές που εντοπίζονται τυχαία κατά τη διενέργεια εξετάσεων για άλλη πάθηση.
Πώς γίνεται η διάγνωση των πετρών της χοληδόχου κύστεις;
Η διάγνωση της χολολιθίασης γίνεται με τη μελέτη της απεικόνισης του άνω δεξιού τεταρτημορίου με υπερηχογράφημα. Από αυτή ο ιατρός μπορεί να αντιληφθεί:
- Αν πάσχει ο ασθενής
- Αν το τοίχωμα της χοληδόχου κύστης είναι παχύτερο
- Αν υπάρχει περιχολοκυστικό υγρό.
Πιο σπάνια χρειάζεται CT ή MRI για τη διάγνωση.
Πέτρες της χοληδόχου κύστης: Ποια η θεραπεία;
Η θεραπεία είναι η χολοκυστεκτομή, δηλαδή χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση της χοληδόχου κύστης. Αυτή γίνεται όταν υπάρχουν συμπτώματα, και μερικές φορές σε ασυμπτωματικούς ασθενείς.
Ένας ασθενής με οξύ επεισόδιο θα πρέπει να δει χειρουργό μέσα σε λίγες ημέρες, ενώ αν αναπτύξει επίμονο και έντονο πόνο στο δεξιό άνω τεταρτημόριο, πυρετό ή ανεβασμένα λευκά, θα πρέπει να δει επειγόντως χειρουργό. Όσον αφορά τη θεραπεία οι περισσότερες χολοκυστεκτομές γίνονται λαπαροσκοπικά.
Στη λαπαροσκοπική μέθοδο οι περισσότεροι ασθενείς παίρνουν εξιτήριο από το νοσοκομείο μέσα σε 24 ώρες, κάτι που δεν ισχύει με τους ασθενείς που υποβάλλονται σε ανοικτή χολοκυστεκτομή, οι οποίοι είναι πιθανό να νοσηλευτούν για μερικές ημέρες. Στη σύγχρονη χειρουργική πράξη ανοικτή χολοκυστεκτομή γίνεται σε ποσοστό περίπου 5%.
Ποιες οι πιθανές επιπλοκές της χολολιθίασης;
Οι επιπλοκές που μπορεί να προκύψουν για έναν ασθενή με πέτρες στη χολή και ανάλογα το μέγεθος τους είναι οι εξής παθήσεις:
- Οξεία Παγκρεατίτιδα
- Χολοκυστίτιδα
- Χοληδοχολιθίαση
- Οξεία Χολοκυστίτιδα
- Χολαγγειίτιδα