Οι ραγάδες δακτυλίου ή πρωκτού είναι μια συχνή πάθηση στην οποία δημιουργείται μια πληγή στο έξω μισό του δέρματος του πρωκτικού σωλήνα, στην περιοχή του σφιγκτήρα μυ. Παρουσιάζονται συχνά σε άνδρες και σε γυναίκες και μερικές φορές τα συμπτώματα υποχωρούν αυτόματα, ενώ σε άλλες περιπτώσεις μπορεί να παραμείνουν για μήνες και η ραγάδα να γίνεται χρόνια. Στις χρόνιες ραγάδες αναπτύσσεται μια υπερτροφική πτυχή δέρματος έξω από αυτή και μια πρωκτική θηλή μέσα, αποτέλεσμα της χρόνιας προσπάθειας του οργανισμού να επουλώσει την περιοχή.
Σε τι οφείλονται οι ραγάδες δακτυλίου;
Οι ραγάδες δακτυλίου εμφανίζονται συχνότερα σε άτομα που πάσχουν από δυσκοιλιότητα, οπότε τα σκληρά κόπρανα δημιουργούν μια πληγή στην περιοχή, παρόλα αυτά μπορεί και να προκληθούν από ένα διαρροϊκό σύνδρομο λόγω των πολλών κενώσεων. Με την πάροδο του χρόνου ο ασθενής που γνωρίζει ότι θα πονέσει κατά τη στιγμή της αφόδευσης, άθελά του προξενεί σημαντικό σπασμό στο σφιγκτήρα του πρωκτού, κάτι που όμως δεν αφήνει την πληγή να επουλωθεί. Εάν δεν υπάρχει κάποιο εμφανές αίτιο, ο ιατρός κάνει διερεύνηση για άλλες παθήσεις όπως η νόσος του Crohn και η ελκώδης κολίτιδα.
Με ποια συμπτώματα εκδηλώνονται οι ραγάδες δακτυλίου;
Κύριο σύμπτωμα στις ραγάδες δακτυλίου είναι ο οξύς πόνος, σαν τρύπημα κατά την κένωση και η εμφάνιση λίγου αίματος, κυρίως στο χαρτί. Σε χρόνιες περιπτώσεις μπορεί να υπάρχει βλέννα και κνησμός στην περιοχή. Ο πόνος μπορεί να μείνει έως και για ώρες μετά την κένωση, ενώ η γύρω περιοχή μπορεί να είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη και ερεθισμένη.
Ραγάδες δακτυλίου: Οξείες και χρόνιες
Η οξεία ραγάδα είναι ρήξη του δέρματος στον πρωκτό με σημάδια πρόσφατης αιμορραγίας. Μπορεί επίσης να αιμορραγήσει ακόμα και κατά τη διαγνωστική ψηλάφηση. Στη χρόνια ραγάδα παρατηρούμε ελκωτική μορφή της βλάβης με οιδηματώδη χείλη και κοκκιώδη ιστό. Η διάγνωση γίνεται με την επισκόπηση του πρωκτικού δακτυλίου και τον απαλό διαχωρισμό της γλουτιαίας σχισμής.
Πώς αντιμετωπίζονται οι ραγάδες δακτυλίου;
Η πλειονότητα των θεραπειών αποσκοπούν στην λύση του σπασμού. Παλαιότερες μέθοδοι όπως η σφιγκτηροτομή ή η διαστολή του δακτυλίου είχαν σαν παρενέργεια την ακράτεια σε υψηλό ποσοστό και για αυτό έχουν εγκαταλειφθεί στις μέρες μας.
Η θεραπεία που εφαρμόζεται στις ραγάδες βασίζεται στην προσπάθεια εξάλειψης του σπασμού του σφιγκτήρα προκειμένου να μειωθεί ο πόνος και να επουλωθεί η πληγή και εξαρτάται από το χρονικό διάστημα παρουσίας των συμπτωμάτων. Στις οξείες περιπτώσεις υπάρχουν περισσότερες πιθανότητες επούλωσης με συντηρητική αγωγή.
Ραγάδες δακτυλίου: Συντηρητική Αγωγή
Κατά τη συντηρητική αγωγή συστήνεται στον ασθενή:
- Αλλαγή του διατροφολογίου και προσθήκη τροφών με φυτικές ίνες.
- Σωστή φροντίδα της περιοχής, καλό καθαρισμό (χωρίς υπερβολική ποσότητα σαπουνιού και χλιαρό νερό).
- Χρήση ειδικών αλοιφών που δρουν τοπικά μετά την κένωση και μειώνουν τον πόνο.
- Μια νεότερη τεχνική που προήλθε από την πλαστική χειρουργική είναι ενέσιμη εισαγωγή α-αλλαντοτοξίνης (Botox, Dysport κλπ) στο σημείο των ραγάδων για να προκληθεί παράλυση του σφιγκτήρα. Με αυτό πετυχαίνουμε ταχύτερη επούλωση και αποσυμφόρηση από τον πόνο
Ραγάδες Δακτυλίου: Χειρουργική Θεραπεία
Η νεότερη μέθοδος θεραπείας των ραγάδων δακτυλίου είναι ο καυτηριασμός με laser που επιτρέπει την αποκάλυψη της βάσης των ραγάδων. Με αυτό τον τρόπο ενθαρρύνεται ο οργανισμός να αναπτύξει νέους ιστούς για να επουλωθεί. Η χρήση του laser επιτρέπει την αναίμακτη αντιμετώπιση των ραγάδων. Ταυτόχρονα με την αφαίρεση της ραγάδας, πραγματοποιείται και σφιγκτηροτομή που συμβάλλει στην κατάργηση του χρόνιου πόνου και μειώνει το ενδεχόμενο υποτροπής. Η επέμβαση διαρκεί περίπου μισή ώρα και ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει στο σπίτι του την ίδια ημέρα.
Ραγάδες Δακτυλίου: Πλεονεκτήματα Laser
Ο καυτηριασμός των ραγάδων δακτυλίου με laser είναι μια μέθοδος που δεν απαιτεί νοσηλεία ή αναισθησία, ενώ ο κίνδυνος ακράτειας εξαλείφεται. Τα ποσοστά επιτυχίας είναι ιδιαίτερα υψηλά και η εμφάνιση επιπλοκών σχεδόν μηδενική. Ο πόνος αρχίζει να υποχωρεί ήδη από την επόμενη μέρα μετά την επέμβαση, ενώ ο ασθενής παίρνει εξιτήριο συνήθως λίγες ώρες μετά το χειρουργείο.
Περιεδρικό Συρίγγιο: Συμπτώματα
Τα συμπτώματα του περιεδρικού συριγγίου μπορεί να είναι η διαφυγή κοπράνων, η έκκριση βλεννώδους ή πυώδους υλικού από το δέρμα, ο κνησμός και η φλεγμονή γύρω από τον εξωτερικό πόρο. Ο ασθενής πρέπει να προσέχει τις υποτροπές των αποστημάτων, καθώς μπορεί να οδηγήσουν σε πιο πολύπλοκα συρίγγια και σε κίνδυνο γάγγραινας του περινέου. Ο πρωκτός επίσης δεν μπορεί να αποστειρωθεί, άρα αν υπάρχει συρίγγιο, το μολυσμένο υλικό τρέχει μέσα στην κοιλότητα του παλιού αποστήματος και δημιουργεί χρόνια λοίμωξη.
Περιεδρικό Συρίγγιο: Η Διάγνωση
Για τη διάγνωση των συριγγίων χρειάζεται κλινική εξέταση του ασθενούς και λήψη του ιατρικού ιστορικού, προκειμένου να διαπιστωθεί εάν είχε υπάρξει στο παρελθόν περιεδρικό απόστημα. Η κλινική εξέταση περιλαμβάνει επισκόπηση του περινέου. Επίσης γίνεται ψηλάφιση της περιοχής γύρω από τον πρωκτό, προκειμένου να εντοπιστεί κάποια ενεργή φλεγμονή και δακτυλική εξέταση του πρωκτού για την ανεύρεση της πορείας του συριγγώδους πόρου. Η ακριβής πορεία και οι ανατομικές σχέσεις του συριγγίου διαπιστώνονται με αξονική ή μαγνητική ακτινογραφία ή διορθικό υπέρηχο.
Περιεδρικό Συρίγγιο: Χειρουργική αντιμετώπιση
H θεραπεία των περιεδρικών συριγγίων είναι χειρουργική και εξαρτάται από την διαδρομή και την θέση των συριγγίων. Σκοπός της χειρουργικής αντιμετώπισης είναι η καταστροφή του μη φυσιολογικού πόρου με ιδιαίτερη προσοχή για την προστασία των σφιγκτήρων που συνήθως παρεμβάλλονται στη διαδρομή του συριγγίου.
Η επιλογή της θεραπευτικής μεθόδου εξαρτάται από :
- Τη διαδρομή του συριγγίου
- Τη σχέση του με τους μύες και τους σφιγκτήρες της περιοχής
- Την παροχή του συριγγίου
- Την ύπαρξη προηγούμενης υποτροπής
Χειρουργικές τεχνικές που έχουν χρησιμοποιηθεί:
- Συριγγεκτομή: Εκτομή όλου του συριγγώδους πόρου
- Συριγγοτομή: Άνοιγμα του τοιχώματος του συραγγώδους πόρου χωρίς την πλήρη εκτομή του.
- Μέθοδος διεκβολής ισχυρού ράμματος (Μέθοδος Ιπποκράτη) : Χρησιμοποιείται όταν ο πόρος συμπεριλαμβάνει σφιγκτήρες πρωκτού.
- Laser τεχνική: Είναι η καταστροφή του τοιχώματος του συριγγίου με τη χρήση κυκλικής ακτίνας laser.